Wanneer je een haag in of rond je tuin wil zetten, is er een ruim aanbod aan mogelijkheden. De jongste jaren winnen vooral groene beuk, rode beuk en haagbeuk enorm aan populariteit. Deze blijken niet alleen makkelijk qua onderhoud, maar ze zijn ook een stuk sterker dan bijvoorbeeld de coniferen die je vooral nog in oudere tuinen ziet. Bovendien passen beuk en haagbeuk zowel in een klassieke als in een moderne tuin!
Over wat nu precies rode beuk, groene beuk en haagbeuk is, bestaat heel wat verwarring. Er zijn nochtans enkele belangrijke verschillen.
Haagbeuk (Carpinus betulus, zie foto), in de volksmond wel eens meikeverhaag genoemd, heeft een frisgroen, gekarteld blad. In de loop van het najaar verdroogt het blad en tegen Nieuwjaar zijn de meeste bladeren afgevallen. Het nieuwe blad verschijnt vrij vroeg, meestal begin april. Hoe ouder een haagbeukhaag of snoeivorm wordt, hoe mooier en voller de takstructuur, vooral tijdens de wintermaanden. Ook als leiboom wint de haagbeuk recent sterk in populariteit. Je kan er als het ware een haag op hoogte mee creëren, al dan niet in combinatie met een gewone haag.
In vergelijking met de groene of rode beuk (fagus) die hieronder besproken wordt, is deze carpinus makkelijker en groeit sneller. Met makkelijker bedoelen we dat haagbeuk beter tegen extreme weersomstandigheden zoals droogte en veel regen kan. Bovendien gedijt hij beter in een slechte ondergrond, al raden we ook bij haagbeuk aan om de bodem te verbeteren met planthumus.
Groene beuk (Fagus sylvatica) of beukenhaag heeft ook een groen blad, maar dit is glad van structuur. Een van de belangrijkste eigenschappen van beuk is dat de bladeren in het najaar bruin worden, maar niet afvallen. De verdroogde bladeren blijven heel de winter aan de beuk hangen, en vallen pas af begin mei, net voor de nieuwe bladeren uitlopen. Net daarom is beuk een goed alternatief voor een coniferenhaag: de haag sluit heel het jaar rond mooi af. Op een slechte ondergrond doet deze plant het echter iets minder goed. Het duurt ook wat langer voor de beukenhaag in de groei zit.
Rode beuk (Fagus sylvatica atropunicea) is familie van de groene beuk, en deelt er dan ook de belangrijkste eigenschappen mee. Het grootste verschil is dat de jonge bladeren van de rode beuk kleurschakeringen hebben gaande van diepgroen tot paarsrood. De najaars- en winterkleur is gelijk aan die van groene beuk, waardoor het verschil in de winter niet zichtbaar is.
Zowel Fagus als Carpinus zijn inheemse planten, en hebben weinig last van ziekten. Rode en groene beuk staan liever niet op te natte of te zware grond. Haagbeuk daarentegen doet het goed op zowat elke grond. Rode en groene beuk kunnen af en toe last hebben van bladluizen, vooral de eerste jaren en kort na het uitlopen van de knoppen. Op gezonde planten die op de correcte manier geplant werden is dit echter geen probleem, en zullen natuurlijke vijanden zoals lieveheersbeestjes en sluipwespen de luizen snel opeten.
Zowel beuk- als haagbeukplanten worden meestal met blote wortel aangeboden. Deze kan je planten van november tot begin april, en zijn verkrijgbaar in zowat alle mogelijke maten. Zorg er steeds voor dat de wortels voor en tijdens het planten zo min mogelijk aan zon of uitdrogende wind blootgesteld worden. Je plant ze dus best zo snel mogelijk na aankoop, of je kan ze op een tijdelijke plaats ingraven terwijl u de nodige voorbereidingen voor het planten treft. Tijdens de rest van het jaar kan je kiezen voor planten uit pot, maar hou er wel rekening mee dat het aanbod meestal beperkter is.
Hoe een haag planten?
Bij het bewerken van de grond meng je best wat planthumus mee onder, samen met een organische meststof. Ideaal is een meststof die ook zogenaamde mycorrhiza bevat. Dit is een soort schimmel die in symbiose leeft met de wortels, en de opname van voedsel bevordert. Op die manier ben je verzekerd van sterke en gezonde planten. Beide soorten verkiezen een niet al te zure grond, in de meeste gevallen voeg je dus best ook wat kalk toe bij het aanplanten.
Per lopende meter haag worden normaalgesproken een vijftal planten gezet. Voor een brede en erg dichte haag kan u ervoor kiezen om een dubbele rij planten te zetten, geschranst ten opzichte van elkaar. Voor een smallere en mooi rechte haag zet je de planten best aan een dubbele draad.
Groene beuk kan je prima combineren met een blad- of naaldhoudende haag zoals taxus of klimop. Op die manier krijg je een mooi contrast tussen het donkergroen van deze laatste en het zachtere groen van de beuk tijdens de zomer, mooi verkleurend tot roodbruin tijdens de winter.
Lees meer planttips voor hagen bij de tuintip "Hoe een haag correct te planten?" en laat je persoonlijk adviseren in de keuze van je haag door een van onze gespecialiseerde medewerkers op ons tuincentrum in Bornem.
Dries De Pauw
Tuinplantencentrum De Pauw