De meest duurzame kerstboom: echt of nep?

Wat is de kerstboom met de minste milieu-impact: een echte of een plastic kerstboom? Het antwoord is helaas niet zo eenvoudig. Veel hangt af van welke echte kerstboom je precies koopt en hoe vaak je de kerstboom hergebruikt. We kunnen er immers niet omheen: als we nog een leefbare planeet willen voor onze kleinkinderen, moeten we bewuster en duurzamer consumeren. En ook een kerstboom aankopen hoort daarbij. We zetten alle feiten op een rijtje in een poging objectief te blijven ;-)

Plastic kerstbomen

Bij kunstbomen hangt alles af van hoe lang je zo’n boom bijhoudt en elk jaar opnieuw in je woonkamer zet.

Vooral de productie en de afvalverwerking van deze kunstkerstbomen vormen een zware belasting van het milieu. De meeste exemplaren worden trouwens aan de andere kant van de wereld gemaakt: reken dus ook nog eens hun transport bij de ecologische voetafdruk die ze achterlaten.

Onderzoeken zijn het er niet over eens hoe lang je een kunstboom moet gebruiken om beter voor het milieu te zijn dan echte kerstbomen: er worden cijfers gegeven tussen 9 en 18 jaar. Om zeker te zijn, gebruik je je plastic kerstboom dus best minstens een jaar of 13.

De intenties bij vele Vlamingen zijn goed, maar helaas zijn de meesten na een vijftal jaren toe aan een ‘nieuw’ model. Recycleren van een kunstkerstboom is niet zo evident, meestal belandt zo’n boom via het grof huisvuil in de verbrandingsoven…

Echte kerstbomen

Hier verschilt de milieu-impact sterk naargelang je voor een afgezaagd exemplaar kiest of eentje in pot, die je achteraf in de tuin plant.

  • Afgezaagde kerstboom

Een boom van meerdere jaren oud die slechts een maand dienst doet? Dat is best weinig en klinkt niet bepaald duurzaam. Echter, je kan ervan uitgaan dat voor elke afgezaagde boom, een nieuwe kerstboom geplant wordt. Als deze ecologisch geteeld worden, is de milieu-impact beperkt. Bovendien hebben ze tijdens hun groeijaren voor zuivere lucht gezorgd.

Nog belangrijker is wat er met de kerstboom gebeurt in januari, nadat ie zijn diensten bewezen heeft. Breng je boom liever niet naar een kerstboomverbranding. Hoe gezellig dat ook is, het zorgt voor te veel schadelijk fijn stof. Sorry, Scouts/Chiro/KSA L...

Ideaal is om je afgezaagde kerstboom naar het containerpark te brengen waar ze later verhakseld worden. Verhakselde kerstbomen zijn ideaal om bospaadjes gedeeltelijk te verharden, ze houden onkruid tegen of dienen als compost voor nieuwe planten.

Een aantal gemeentes brengen de kerstbomen zelfs naar een afvalenergiecentrale, waar ze gedeeltelijk in herbruikbare energie worden omgezet. In elk geval zorgen ze daar niet voor luchtvervuiling.

  • In pot gekweekte kerstbomen

Een aantal plantencentra bieden vandaag kerstbomen aan die in pot gekweekt zijn en ook zo, met de wortelkluit in de pot, verkocht worden. Wie hiervoor kiest, heeft geen kerstboomvoet nodig en spaart meteen centen én kunststof uit.

De grote meerwaarde van kerstbomen in pot is echter dat je deze kan herplanten in de tuin. Kies een niet al te groot exemplaar en geef de boom voldoende water in de lente en zomer. Dan heb je 90% kans op hergroei! Eens aan de groei, zorgt de boom opnieuw voor zuivere lucht.

  • Kerstboom van eigen kweek of geïmporteerd?

Wie duurzaam zegt, zegt ‘korte keten’. Heel wat kerstbomen komen uit de Ardennen, maar vaak ook uit Denemarken of een ander Scandinavisch land. Buiten het feit dat deze bomen (Nordmann sparren) al meerdere weken op het veld liggen en onderweg zijn voor ze in jouw woonkamer staan en dus allesbehalve ‘fris’ zijn, hebben ze een aanzienlijke impact op het milieu vanwege het transport.

Wil je een echte kerstboom, koop dan een boom bij een kweker dicht bij jou in de buurt.

Conclusie

Kies een in pot gekweekte kerstboom van een lokale kweker en plant deze achteraf in de tuin. Koop je toch liever een plastic exemplaar? Hergebruik je kunstkerstboom dan minstens 13 jaar. Houd ook in je achterhoofd dat als je een flinke afstand moet afleggen om je kerstboom te gaan halen, je ecologische voetafdruk sowieso een pak stijgt.

Lees meer op:

https://www.bewustverbruiken.be/artikel/zet-jij-dit-jaar-een-ecologische-kerstboom

https://www.bewustverbruiken.be/artikel/10-tips-voor-een-duurzame-kerst

https://www.milieucentraal.nl/bewust-winkelen/spullen-en-diensten/kerstbomen/

Geschreven door Dries op 23/11/18

Deel deze tuintip.

Meer tuintips thuis ontvangen? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.